مراقبت هاي لازم در تربیت دینی

                مراقبت هاي لازم  در تربیت دینی           

در طريق تربيت ديني كودكان مراقبت هايي بايد صورت گيرد تا امر تربيت مؤثرتر باشد . اين مراقبت ها از جهات مختلفي مورد بحث اند كه اهم آنها عبارت اند از :

 در پاسخ درست به سؤالات : فراموش نمي كنيم كه درك و فهم كودك نسبت به مسائل مذهبي بسيار محدود است و به همين نظر او دائماً در زمينه هاي گوناگون به سؤال و پرسش مي پردازد تا دامنه ي اطلاعات خود را وسيع تر سازد . پرسش هاي او نشانه ي علاقه مندي او به عقلاني و مستدل كردن اطلاعات مذهبي و براي مربي نقطه مثبتي است .

آنچه مهم است دادن پاسخ به سؤالات است كه بايد درست و اقناع كننده باشد . ما نياز نداريم كه با استدلال نيرومند و قوي به كودك جواب دهيم ؛ زيرا او در اين رابطه شايد نتواند حقايق را درك كند و مباني درك منطقي و مستدل او چندان رشدي ندارند ولي ضروري است پاسخ ها قاطع باشند آنچنان كه او را قانع كنند نه ساكت . قلب پاك و منزه او بايد آن را بپذيرد و ذهنش او را در خود جاي دهد .

موفقيت در اين امر منوط به آن است كه والدين و مربيان ، خود اعتقادات و اطلاعات روشني داشته باشند و به آنچه كه مي گويند مؤمن باشند . اگر جاي ابهامي در زمينه اي خاص براي شان وجود دارد از خود دور سازند و در پاسخ ، خود را در وضع درك و فهم و موقعيت كودك قرار دهند .

 در جلوگيري از بدآموزي ها: چه بسيارند شبهات و بدآموزي هايي كه براي كودك پديد مي آيند و ناشي از جهل و يا بي توجهي مربيان است و البته آنها هم در اين امر شايد معذور باشند از آن بابت كه برخي از مستشرقان خيانتكار، دوستان نادان و دشمنان دانا ذهن ها را آلوده كرده اند و افسانه ها و اساطيري را به نام مذهب وارد جامعه نموده اند و اذهان مردم را آلوده اند .

در ايجاد عادات مذهبي : زندگي خود و خانواده خود را مذهبي كنيد ، آنچنان كه رفتار و گفتار ، آمدو شدها ، معاشرت ها ، خور و خواب ها ، موضعگيري ها همه رنگ مذهب داشته باشند. نماز خود را در اول وقت بخوانيد و برنامه كار و بازي كودك را طوري ترتيب دهيد كه در آن ساعت فارغ البال و با شما همراه باشد . روح خيرخواهي نسبت به همنوع را در خود زنده و متجلي سازيد تا فرزند شما از آن درس بياموزد . در برخورد خوشرو باشيد كه حاصل آن عملاً خوشرويي فرزند شما باشد و در همه ي آنچه كه مورد نظر است به طور مداوم و مستمر عمل كنيد تا اين خوبي ها در شما و فرزندانتان به صورت عادت درآيد .

 در خستگي جسمي و ذهني : طفلي كه از همان آغاز حيات از عبادت خسته شود ترجيح خواهد داد كه بدون مذهب باشد. غرض اين است كه در اعمال مذهبي ظرفيت جسماني ، رواني ، فكري و عاطفي كودك  را  در نظر گيريم و ببينيم تا چه حد آمادگي پذيرش و عمل دارند .

بررسي هاي علمي نشان مي دهند كه بيشتر بي دينان و يا مخالفان مذهب از دو گروه اند : يكي فردي كه در دوران كودكي و نوجواني آگاهي و تربيت مذهبي به او نداده اند و ديگر فردي كه تربيت مذهبي دوران كودكي اش با خشونت و سختگيري توأم و همراه بوده است و يا كودك را درعين نفهميدن مسئله اي وادار به عمل كرده اند .

                                   هشدارها     

غرض هشداري است به والدين و مربيان كه بر اثر بي توجهي ، سهل انگاري ، جهل و ناداني ، وضع و موقعيتي را براي كودكان پديد مي آورند كه آنان در آينده با دشواري هايي مواجه خواهند شد . في المثل برخي از والدين و مربيان طفل را در دوران كودكي از تربيت ديني دور نگه مي دارند بدان مقصد كه اين امر برايشان زود است و بعدها در سنين نوجواني امكان اعمال نظر براي شان نخواهد بود . و يا بعضي از مربيان مسئله اي را وارونه و غلط به كودك القاء مي كنند بدان گمان كه در آينده پس از بزرگ شدن كودك آن را اصلاح نمايند و اينان روزي به خود مي آيند كه كار از كار گذشته در امر تربيت با صدها دشواري مواجه خواهند بود .

امر تربيت با همه ي سادگي و آساني به نظر ما كاري دشوار است از آن بابت كه ما با انسان دشوار و پيچيده اي روبرو هستيم ؛ حدود اطلاعات ما از انسانها نسبتاً ناچيز است ؛ مطالعه ي والدين و مربيان درباره كودك اندك است ؛  اغلب انسانها در رابطه با مسائل تربيتي دچار احساس غلوند و گمان دارند كه همه چيز را مي دانند در حالي كه چنين نيست .

رمز از دست دادن عقايد

1- عدم آگاهي و معرفت نسبت به مسائل مذهبي كه خود سبب رسيدن به اين نكته مي شود كه كار مذهب ، عملي پوچ و بي فايده است .

2- وجود تناقض در رفتار و كردار ، گفتار و عمل والدين و مربيان كه كودك را نسبت به آنها بدبين مي سازد .

3- اعمال روش هاي خشك و مستبدانه در آموزش مذهبي و درخواست اطاعت كوركورانه و بي قيد و شرط .

4- عدم توان استدلال منطقي در اين رابطه كه وجودش براي دفاع از كيان عقيدتي هر كس ضروري است .

5- وجود افسانه و اساطير و خرافات و موهومات و شبهات  به اسم مذهب كه سبب بدنام كردن مذهب مي شود .

6- عدم ايجاد رابطه بين دين و دانش و حتي اصرار به متضاد نشان دادن اين دو مسئله .

7- القاء ترك لذات به اسم دين با اين ادعا كه لازمه ي دينداري ترك لذات است .

8- وجود تفاوت بين آنچه كه از لحاظ تعاليم مطرح مي شود .

9- تحميل ها بدون در نظر داشتن ظرفيت جسمي و رواني كودك و استفاده از رودربايستي در اين تحميل .

10- عدم زمينه سازي براي ايجاد آمادگي در كودك به گونه اي كه گاهي جاذبه ي تلويزيون نمي گذارد كودك به دنبال نمازش برود .

11- معاشرت هاي بي بند و بار و بي ضابطه كه موجبات فساد و گمراهي ها را فراهم مي آورند .

12- زرق و برق هاي فساد انگيز محيط و القائات ناروا در اين رابطه كه ناشي از تلاش جاهلان ، دشمنان دوست نما و در مواردي هم وجود استعمار، است .

توجه به امانت داري

كودك ، امانتي است از خدا در دست ما . ما در برابر اين امانت مسئوليم و بار مصيبت دو چندان خواهد بود كه ما نه براي خود فكري كرده باشيم ، نه براي فرزندانمان . ما در برابر نسلي قرار داريم كه چشم به ما دوخته اند تا ببينند ما چه مي كنيم و گوش به ما داده اند تا ببينند ما چه مي گوييم . ما در برابر نيك و بد رفتارشان مسئوليم . مذهبي بار آوردن كودك و توجه دادن به صاحب و مالك اصلي خود ، و بنده خدا بار آوردن او يك وظيفه است .

ما در انجام اين وظيفه نخست در پيش خدا مسئوليم و بعد در پيشگاه كودك و اجتماع . فرزندان ما حق تربيت را از ما طلبكارند و كم مايه گذاردن اداي اين بدهي عقوبت آور است . اجتماع از ما انتظار دارد نسلي سالم و پرورده به آنها تحويل دهيم ، و اين مسئوليت از خود ما و براي خود ما هم وجود دارد از آن بابت كه فرزندان ثمره زندگي مايند و بايد نيكو ساخته و پرورده شوند و نهال ما بايد روزي ، نيكو به ثمر بنشيند .

استمدادها

در تربيت فرزندان و ساختن و به عمل آوردنشان بايد از مددها و نيروهايي استفاده كرد . نخست بايد از همت و عزم و اراده خود مدد خواست كه جداً به تربيت كودك همت گماريم و بكوشيم او را بسازيم و به عمل آوريم . ثانياً از آنها كه آگاه و صاحبنظرند ، از مسئولان تربيت ، از معلمان اخلاق ، از صاحبنظران در فهم قرآن بايد مدد بخواهيم كه آگاهي ها و اطلاعات لازم را در اين رابطه در اختيار ما بگذارند . از فرصت هايي كه در اجتماع است ، از امكاناتي كه دولت و دستگاه هاي آموزشي در اختيار ما مي گذارند بايد به نفع سازندگي و اصلاح كودك استفاده كرد .

و در رأس همه ، بايد از هستي بخش مطلق ، از مددرسان توانا و نزديك ، از خداوند خالق  براي حفظ و به ثمر رساندن امانت خودش طلب كمك كرد.

منبع:تبیان